นักศึกษา ม.นครพนม ร่วมสืบสานภูมิปัญญาการทำเรือไฟโบราณกับชุมชนในเทศกาลวันออกพรรษา
วันที่ 27 ตุลาคม 2566 เวลา 14.00 น. มหาวิทยาลัยนครพนม ร่วมกิจกรรรมสืบสานภูมิปัญญาการทำเรือไฟโบราณกับชุมชนวัดสว่างสุวรรณารามในช่วงเทศกาลวันออกพรรษา โดยมี ผศ.ดร.เกรียงไกร ผาสุตะ ผู้ช่วยอธิการบดีฝ่ายกิจการนักศึกษาและศิลปวัฒนธรรม นำบุคลากรกองพัฒนานักศึกษา และนักศึกษามหาวิทยาลัยนครพนม ร่วมกิจกรรม ณ วัดสว่างสุวรรณาราม ต.หนองแสง อ.เมืองนครพนม จ.นครพนม
ผศ.ดร.เกรียงไกร ผาสุตะ กล่าวว่า การจัดทำเรือไฟโบราณถือเป็นปีที่ 2 ที่มหาวิทยาลัยนครพนมได้ร่วมกับชุมชนท้องถิ่น วัดสว่างสุวรรณาราม โดยกิจกรรมได้นำนักศึกษาเรียนรู้กระบวนการในการทำเครื่องสักการบูชาเฉลิมฉลองเทศกาลวันออกพรรษา (ขึ้น 15 เดือน 11) ด้วยการทำดอกผึ้งตกแต่งเรือไฟโบราณ การทำบายศรีเล็ก การประดิษฐ์ดอกไม้ และต้นปราสาทผึ้งแบบโบราณ ซึ่งถือเป็นภูมิปัญญาของชุมชนสมัยโบราณกาล มีปราชญ์ชาวบ้าน และคนในชุมชนให้คำแนะนำ
พระมหาพรพิทักษ์ วรทกโข รองเจ้าอาวาสวัดสว่างสุวรรณาราม เปิดเผยว่า การทำเรือไฟโบราณมีมาตั้งแต่สมัยโบราณ เป็นการสืบทอดภูมิปัญญา วัฒนธรรม จากคนรุ่นสู่รุ่น เป็นกิจกรรมของคนชาวอีสาน ไม่ว่าจะเป็นเทศกาลวันเข้าพรรษา หรือออกพรรษา ชาวบ้านจะทำกิจกรรมนี้ร่วมกัน ก่อให้เกิดความสมัครสมานสามัคคีในหมู่ชุมชน โดยเรือไฟโบราณมีทั้งแบบเรือไฟบก เพื่อถวายเป็นพุทธบูชาให้กับพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ซึ่งเป็นตัวแทนของพระพุทธเจ้า โดยจะนิยมเวียนเทียนกันรอบพระอุโบสถ ส่วนเรือไฟน้ำ เป็นการสะเดาะเคราะห์ ลอยทุกข์ลอยโศก และมีความเชื่อว่าเป็นการขอขมาพระแม่คงคง ที่ให้เราได้มีน้ำเพื่ออุปโภคและบริโภค จึงเกิดประเพณีการทำเรือไฟโบราณเป็นต้นมา
ส่วนกิจกรรมครั้งนี้ นักศึกษาได้เรียนรู้วิธีการทำดอกผึ้ง ส่วนประกอบในการตกแต่งเรือไฟโบราณ โดยดอกผึ้งจะได้จากการต้มหรือหลอมละลายของเทียน ก่อนจะใช้แม่แบบซึ่งเป็นโมเดลของดอกผึ้งจุ่มลงไปในน้ำเทียน จากนั้นแช่ด้วยน้ำเย็นจะได้ดอกผึ้งสีเหลืองที่มีความสวยงาม สำหรับเครื่องสักการะเรือไฟโบราณจะประกอบด้วย กาบเทียน ขี้ตะบอง และดอกไม้ เป็นต้น
ด้านนายศรพิทักษ์ นาคสี นักศึกษา ชั้นปีที่ 3 สาขาวิชาสังคมศึกษา คณะครุศาสตร์ กล่าวว่า ปีนี้เป็นปีที่ 2 ของตนในการเข้าร่วมกิจกรรม ได้เห็นถึงวิธีการทำโครงเรือไฟ รวมถึงการต้มเทียนทำดอกผึ้ง และดีใจที่ได้เป็นส่วนหนึ่งของการอนุรักษ์วัฒนธรรมของการทำเรือไฟโบราณ และในอนาคตที่ตนจะไปเป็นครูนั้น สามารถนำภูมิปัญญาเหล่านี้ไปสืบทอดส่งต่อให้กับนักเรียนในห้องเรียนของโรงเรียนได้
สำหรับเรือไฟโบราณ (เรือไฟน้ำ) หลังตกแต่งเสร็จสมบูรณ์ จะถูกแห่นำไปลอยที่แม่น้ำโขงวันคืนวันออกพรรษา ส่วนเรือไฟโบราณ (เรือไฟบก) จะถูกเวียนเทียนรอบพระอุโบสถในค่ำคืนวันออกพรรษาเช่นเดียวกัน
ทั้งนี้ งานประเพณีไหลเรือไฟและงานกาชาด เป็นบุญใหญ่ประจำปีของจังหวัดนครพนม ในช่วงแรก ๆ มหาวิทยาลัยนครพนม ได้เข้าร่วมจัดเรือไฟโชว์ในวันออกพรรษา วันไหลเรือไฟ มีจัดการแสดงศิลปวัฒนธรรมร่วมกับจังหวัด การจัดเวทีเสวนาเกี่ยวกับศิลปวัฒนธรรม หรือการจัดนิทรรศการภาพถ่ายโบราณเมืองนครพนมร่วมกับหอสมุดแห่งชาติ เฉลิมพระเกียรติหอสมุดแห่งชาติ นครพนม ถือเป็นพันธกิจต่อเนื่องที่ทางมหาวิทยาลัยได้ดำเนินการมา
ภาพ : ธนวิน สาตสิน
ข่าว : พัฒนะ พิมพ์แน่น
